O Czechu, który uciszył trybuny - Zakopane 2007

Minął kolejny rok i ponownie nadszedł czas rywalizacji najlepszych skoczków świata na Wielkiej Krokwi. Po dwóch latach zawody Pucharu Świata powróciły z terminu czwartego na trzeci weekend stycznia. Po raz kolejny tysiące kibiców przybyło do zimowej stolicy Polski, licząc na jak najlepsze wyniki Adama Małysza.

Wielka Krokiew przed PŚ w Zakopanem 2007

Po olimpijskim sezonie z reprezentacją Polski rozstał się Heinz Kuttin. Austriaka na stanowisku trenera zastąpił doświadczony fiński szkoleniowiec Hannu Lepistoe, który wcześniej trenował m.in. Mattiego Nykaenena, Janne Ahonena i Thomasa Morgensterna. Od początku nowego sezonu Adam Małysz miał przebłyski wysokiej formy, co pozwoliło mu na zajęcie trzeciego miejsca w konkursach w Lillehammer, Engelbergu i Oberstdorfie. Forma "Orła z Wisły" była jednak nieustabilizowana, przez co dość często oddawał w zawodach jeden słabszy skok, uniemożliwiający walkę o najwyższe lokaty. Wszyscy liczyli, że być może od weekendu na Wielkiej Krokwi forma trzykrotnego zdobywcy Pucharu Świata ustabilizuje się i powróci na właściwe tory.

Tymczasem w całej Europie panowała łagodna zima. Większość organizatorów zawodów w skokach narciarskich borykała się z brakiem bądź niedostatkiem śniegu. Również Zakopane musiało przygotować się do panującej odwilży. W ruch poszły armatki śnieżne, które mogły pracować w nocy przy ujemnych temperaturach, a także trzymano w pogotowiu zapasy śniegu, które byłyby sprowadzone z wyższych partii gór. Dla 26 tysięcy kibiców, którzy mieli każdego dnia przyjść na trybuny Wielkiej Krokwi, przygotowano udogodnienia w postaci dwóch telebimów oraz pięciu tablic świetlnych z wynikami i notami zawodników. Głównym problemem organizatorów zawodów w Zakopanem miał być przede wszystkim halny. Wszystko za sprawą huraganu, który w owym czasie szalał nad Europą. Meteorolodzy zapowiadali na cały weekend silne podmuchy wiatru, w porywach przekraczających 20 m/s, które uniemożliwiłyby przeprowadzenie rywalizacji.

Do Zakopanego ponownie zjechali przedstawiciele światowych skoków narciarskich. Na starcie nie zabrakło największych gwiazd trwającego sezonu. Najwięcej mówiło się o dwóch młodych zawodnikach, którzy dominowali w ówczesnej edycji Pucharu Świata. Mowa o triumfatorze Turnieju Czterech Skoczni i liderze PŚ - Andersie Jacobsenie oraz mistrzu świata juniorów - Gregorze Schlierenzauerze. Nie zabrakło także innych wielkich nazwisk, chociażby Simona Ammanna, Thomasa Morgensterna, Janne Ahonena czy Mattiego Hautamaekiego. Niemal tradycyjnie pod Tatry nie zawitali reprezentanci Japonii. Łącznie do zimowej stolicy Polski przybyło 64 zawodników z 15 państw – Austrii, Czech, Finlandii, Francji, Kanady, Kazachstanu, Niemiec, Norwegii, Rosji, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Włoch i Polski.

Zmagania najlepszych skoczków świata na Wielkiej Krokwi miały rozpocząć się piątkowymi porannymi seriami treningowymi. Plany organizatorów pokrzyżowała jednak pogoda. Zbyt silny wiatr wywiał zawodników ze skoczni, zaś treningi zostały odwołane. Nie był to już tak gwałtowny wicher jak podczas czwartkowej nocy, kiedy to towarzyszyły mu także opady deszczu, ale wciąż był zbyt silny, aby móc dać zielone światło na oddanie skoku zawodnikom. Także popołudniowy trening nie doszedł do skutku. Huraganowy wiatr wciąż nie miał zamiaru zelżeć na tyle, aby móc przeprowadzić zawody. Również seria kwalifikacyjna została przełożona na sobotni poranek. Tu jednak zrobiono ukłon w stronę fińskiej reprezentacji, która z powodu wichur utknęła na lotnisku w Monachium.

W sobotnie przedpołudnie wiatr zdołał uspokoić się na tyle, aby móc przeprowadzić bez większych problemów serię treningową i kwalifikacyjną do wieczornej rywalizacji na Wielkiej Krokwi. Jedyny przed eliminacjami trening zakończył się wygraną Martina Hoellwartha. Doświadczony reprezentant Austrii poszybował na odległość 125 metrów – pół metra dalej od drugiego w serii Martina Schmitta. Trzeci rezultat należał do Janne Ahonena, który wylądował na 124 metrze. Z Polaków najlepiej zaprezentował się Adam Małysz, który skokiem na 118 metr zajął dwunaste miejsce. Piętnasty wynik ex-aequo odnotowali Kamil Stoch i Rafał Śliż, którzy dolecieli do 116,5 metra. Metr bliżej lądował Łukasz Rutkowski, który był siedemnasty.

Następnie rozpoczęły się kwalifikacje, które zaowocowały dominacją reprezentantów Austrii. Najlepszy okazał się Arthur Pauli. Austriacki skoczek polskiego pochodzenia wygrał eliminacje po skoku na odległość 135,5 metra. Autorem najdłuższego skoku był jednak jego kolega z reprezentacji, Martin Hoellwarth. Trzykrotny wicemistrz olimpijski z Albertville wylądował na 138,5 metrze, ale niższe noty za styl sprawiły, iż przegrał on z Paulim różnicą 0,1 punktu. Czołową trójkę zamknął Roar Ljoekelsoey. Mistrz świata w lotach narciarskich uzyskał rezultat 133 metrów. Szóste miejsce kwalifikacji zajął Adam Małysz. "Orzeł z Wisły" doleciał do 129 metra, ale skakał z o dwie belki krótszego rozbiegu niż zwycięzcy eliminacji. Wysoką, piętnastą pozycję zajął Wojciech Skupień po skoku na 126 metr. Łącznie z grona 10 reprezentantów Polski, tylko pięciu z nich otrzymało prawo startu w głównym konkursie. Oprócz Małysza i Skupienia byli to także Marcin Bachleda (120 m), Kamil Stoch (120 m) i Stefan Hula (116,5 m).

Kilka godzin później na oczach 26-tysięcznej widowni rozpoczęła się seria próbna do pierwszego zakopiańskiego konkursu. Podczas serii nie dawał o sobie zapomnieć wiatr, który osiągał w porywach prędkość 4 m/s. Pomimo to, została ona przeprowadzona bez większych problemów, zaś jej triumfatorem został Adam Małysz. Trzykrotny mistrz świata poszybował na odległość 135 metrów. Następny rezultat należał do Roberta Kranjca. Słoweniec wylądował jednak trzy metry bliżej od Polaka. Trzeci był Anders Bardal, który doleciał do 129 metra. Wysoką, siódmą pozycję zajął Kamil Stoch. Skoczek z Zębu uzyskał w swojej próbie odległość 125,5 metra.

Niestety, pierwsza seria konkursowa nie rozpoczęła się pomyślnie dla reprezentantów Polski. Żaden z czwórki pozostałych naszych zawodników nie zdołał uzyskać awansu do finału. Marcin Bachleda rozpoczął zawody od skoku na 95 metr. Dalej, bo na 109,5 metrze lądował Wojciech Skupień. Stefan Hula ratował się przed upadkiem i spadł na 68 metr. Najbardziej niezadowolony czuł się Kamil Stoch. Niespełna 20-letni skoczek LKS Poroniec w kiepskim stylu lądował na 110 metrze i przez niższe noty sędziowskie pozbawił siebie udziału w drugiej serii. Same zawody były dużą loterią pogodową. Niektórym wiatr pomagał w oddawaniu dalekich skoków, a innym przeszkadzał w uzyskaniu przyzwoitej odległości. Do grona tych pierwszych z pewnością można wliczyć Roka Urbanca. 21-letni reprezentant Słowenii wykorzystał fantastyczne warunki i pofrunął na 136 metr. Szczęście do wiatru mieli także Norwegowie. Tom Hilde wylądował na 132 metrze, a skaczący tuż po nim Roar Ljokelsoey jeszcze półtora metra dalej. Bardzo dobrze spisał się również Martin Schmitt. Szukający swojej wielkiej formy z przełomu wieków Niemiec doleciał do 129 metra i został sklasyfikowany na czwartym miejscu, za Urbancem, Ljoekelsoeyem i Hilde. Zupełnie nie poradził sobie Martin Hoellwarth. Jeden z czołowych zawodników serii treningowych na Wielkiej Krokwi zakończył swój udział w konkursie skokiem na 91,5 metra. Z udziałem w drugiej rundzie żegnali się także kolejni zawodnicy sklasyfikowani wysoko w Pucharze Świata, tacy jak Michael Uhrmann (102 m), Martin Koch (104,5 m) czy Dmitrij Wassiljew (103,5 m). O wiele lepiej spisał się Matti Hautamaeki. Zeszłoroczny triumfator zakopiańskich konkursów poszybował na odległość 131,5 metra. Dzięki tej próbie Fin znalazł się na trzecim miejscu ze stratą 8,3 punktu do liderującego Urbanca. Gorzej od swojego kolegi z reprezentacji zaprezentował się Janne Ahonen, który wylądował na 117 metrze. Wtedy nadeszła pora na skok Adama Małysza. "Orzeł z Wisły" był jednak wstrzymywany przed oddaniem swojego skoku. W końcu warunki się ustabilizowały i trzykrotny zdobywca Pucharu Świata skoczył na odległość 129,5 metra. Lider polskiej kadry znalazł się na piątym miejscu w konkursie. Do prowadzącego Urbanca Małysz tracił 11,7 punktu, zaś do trzeciego Hautamaekiego – 3,1 pkt. Kolejni zawodnicy nie byli w stanie namieszać w czołowej piątce zawodów. Nie udało się to zarówno Arttu Lappiemu (121,5 m), jak i Thomasowi Morgensternowi (123 m) czy Andreasowi Kuettelowi (117,5 m). Simonowi Ammannowi nie udało się nawet uzyskać awansu do finału po skoku na 102 metr. Wicelider Pucharu Świata Gregor Schlierenzauer doleciał do 125,5 metra i po swojej próbie był klasyfikowany na ósmej pozycji. Do zakończenia serii pozostał skok Andersa Jacobsena. Lider klasyfikacji generalnej cyklu długo czekał na możliwość oddania swojego skoku. Ostatecznie Norweg wylądował na 129 metrze, co pozwoliło mu zająć siódmą lokatę, za Urbancem, Ljoekelsoeyem, Hautamaekim, Hilde, Małyszem i Schmittem.

Druga seria, rozgrywana w coraz trudniejszych warunkach, przyniosła daleki skok Janne Ahonena. Mistrz świata z Oberstdorfu, który po pierwszej rundzie był dopiero dwudziesty piąty poszybował na odległość 137,5 metra. Wszystko jednak zeszło na dalszy plan po tragedii, jaka przytrafiła się Janowi Mazochowi. Piętnasty na półmetku rywalizacji, reprezentant Czech dostał potężny podmuch wiatru pod narty krótko po wyjściu z progu, nie utrzymał równowagi w locie i runął na zeskok. Widownia zgromadzona wokół Wielkiej Krokwi zamarła. Wokół zawodnika, który stracił przytomność, zebrały się służby medyczne, które zapakowały go do toboganu i zaniosły do karetki. Mazoch w stanie krytycznym został odwieziony do pobliskiego szpitala. Jury próbowało jeszcze dokończyć finałową serię, ale po kilku kolejnych skokach została definitywnie odwołana. Tym samym, swoje pierwsze i jedyne pucharowe zwycięstwo w karierze odniósł Rok Urbanc. Jednak cała rywalizacja znalazła się w cieniu groźnie wyglądającego upadku Jana Mazocha.

Kiedy zawody się zakończyły, dramat Jana Mazocha trwał dalej. U 21-letniego Czecha stwierdzono urazy czaszki i obrzęk mózgu. Zawodnik został wprowadzony w stan śpiączki farmakologicznej, a lekarze podjęli decyzję o przewiezieniu go do szpitala Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Głośną sprawą stało się nieużycie śmigłowca ratunkowego do przetransportowania pacjenta. Głównym powodem był fakt, iż jedyny helikopter służby medycznej posiadający uprawnienia do latania w nocy stacjonował w Warszawie. Z tego powodu Mazoch był wożony karetką przez kilka godzin, w tym przez słynną "zakopiankę", podczas gdy podróż śmigłowcem z Zakopanego do Krakowa trwałaby pół godziny. Na szczęście, krakowskim lekarzom udało się przywrócić skoczka do zdrowia. Rozpoczęli oni stopniowe wybudzanie zawodnika, zaś sam Mazoch tydzień po wypadku mógł stawiać samodzielnie pierwsze kroki i rozmawiać. Z końcem stycznia został on wypisany z krakowskiego szpitala. Czech wrócił do swojego kraju, gdzie kontynuował rehabilitację. Latem Mazoch oddał pierwsze skoki po upadku na Wielkiej Krokwi.

Jednak w skokowym światku wciąż trwała dyskusja czy sobotnia loteryjna rywalizacja na Wielkiej Krokwi powinna dojść do skutku. – Druga seria to była głupota, nie powinna się odbyć. Wywrotkę Jana spowodował wiatr. Przecież do 80 metra leciał bez problemów, potem dorwał go podmuch. W takiej sytuacji już nie mógł nic zrobić. Ludzie z FIS powinni się trochę zastanowić nad tym, co robią – powiedział po zawodach obrońca Kryształowej Kuli Jakub Janda. Zdania Czecha nie podzielał trener norweskich skoczków Mika Kojonkoski. – Dziś mieliśmy do czynienia z wymagającymi warunkami, ale próbując przeprowadzić konkurs jury postąpiło właściwie. Może na koniec, po wypadku Mazocha, okazali się zbyt wyczuleni i przerwali. Takie błędy i kontuzje są możliwe. Upadek Czecha był konsekwencją różnych czynników. Kiedy zawodnicy skaczą we właściwy sposób, ryzyko jest minimalne – wyjaśnił szkoleniowiec.

Również Adam Małysz uważał, iż przyczyną upadku Jana Mazocha były przede wszystkim błędy popełnione przez zawodnika. – Myślę, że to był jego błąd. Wielu zawodników miało gorsze warunki, wiało im mocniej z przodu. Ewidentnie widać było, że po wyjściu z progu Mazoch za bardzo nakręcił nartę. Jak zaczął składać narty w V, nie szły one równomiernie, tylko prawa odkręciła się na bok. Złapała powietrze i pociągnęło ją w dół. Nie potrafił już jej wyciągnąć. Nawet się nie bronił, do samego końca jakby nie widział, że coś się dzieje. A potem już było za późno – powiedział "Orzeł z Wisły", który nie był w stanie jednoznacznie ocenić decyzji o odwołaniu drugiej serii. – Trudno powiedzieć. Warunki były, jakie były. Staliśmy na rozbiegu i chcieliśmy skoczyć. Jak Walter Hofer się pokazał, to nawet Austriacy krzyczeli >>Walter, Walter, dajemy! Jedziemy dalej!<< (…) Z tej grupki stojącej na górze tylko ci mający skakać jako ostatni byli zadowoleni z decyzji jury.

Najszczęśliwszym człowiekiem na skoczni był z pewnością tego dnia Rok Urbanc. – Skok, który oddałem w pierwszej serii, był moim najlepszym. Miałem szczęście i świetne warunki. Wiatr sprzyjał mi przez cały lot. Gdyby rano ktoś powiedział mi, że będę stał na najwyższym stopniu podium, nigdy bym nie uwierzył. Nastawiłem się na zdobycie punktów do klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. Dalej nie dociera do mnie to, co się wydarzyło. Gdy stojąc na podium, słuchałem hymnu narodowego, czułem się wspaniale – wyznał sensacyjny triumfator konkursu. Zwycięstwo Urbanca wprawiło w euforię całą słoweńską reprezentację. Zawodnicy biegali po skoczni i przybijali sobie piątki, pomimo dość przygnębiającej atmosfery, jaka spadła na Wielką Krokiew.

Niedzielna rywalizacja pod Tatrami rozpoczęła i zarazem zakończyła się na serii kwalifikacyjnej do konkursu głównego. Jej triumfatorem okazał się Gregor Schlierenzauer. 17-letni reprezentant Austrii poszybował na odległość 136,5 metra. Drugi był lider Pucharu Świata Anders Jacobsen, który wylądował pięć metrów bliżej od zwycięzcy. Na trzecim miejscu sklasyfikowany został Mario Innauer z rezultatem 129 metrów. Z reprezentantów Polski najlepiej spisał się Robert Mateja, który po skoku na 123 metr zajął dwunastą pozycję. Adam Małysz był dwudziesty piąty z wynikiem 121 metrów. Udział w konkursie wywalczyli sobie także Kamil Stoch (118,5 m), Łukasz Rutkowski (116,5 m), Marcin Bachleda (116 m) i Wojciech Skupień (115,5 m). Na dalszą część rywalizacji nie pozwolił ponownie silnie wiejący wiatr. Po upadku Jana Mazocha jury było bardziej wyczulone i nawet nie próbowało rozpocząć zawodów. Po kilkukrotnym przesunięciu startu pierwszej serii, podjęto decyzję o odwołaniu konkursu. Po ogłoszeniu tej decyzji zawodnicy zeszli na dół skoczni, aby podziękować zakopiańskiej widowni i choć w ten sposób wynagrodzić im brak niedzielnego konkursu.

W czołówce klasyfikacji generalnej Pucharu Świata nie nastąpiły znaczące zmiany. Cały czas na prowadzeniu utrzymywał się Anders Jacobsen przed Gregorem Schlierenzauerem i Simonem Ammannem. Nieznaczny awans zanotował Adam Małysz, który wyprzedził Arttu Lappiego i przesunął się na szóstą pozycję. Największym beneficjentem zakopiańskich zawodów był Rok Urbanc, który zanotował skok z pięćdziesiątej czwartej na dwudziestą lokatę.

Zakopiańskie święto skoków ponownie dobiegło końca. Już kolejny raz jego atmosfera została stłumiona przez dramatyczne wydarzenia, tym razem bezpośrednio związane z samymi zawodami. Pozostawało jedynie mieć nadzieję, iż ta zła passa pucharowych zawodów pod Tatrami zostanie przełamana podczas kolejnych konkursów, zaplanowanych na 2008 rok...