Letnie Mistrzostwa Polski - historia, fakty, ciekawostki

W 1994 roku Międzynarodowa Federacja Narciarska powołała do życia cykl Letniego Grand Prix, decydując się tym samym oficjalnie włączyć do programu swoich imprez skakanie na igelicie. Ta decyzja nie pozostała bez wpływu na polskich działaczy, którzy niedługo potem wyszli z założenia, że czas już zacząć wyłaniać mistrza Polski także w miesiącach letnich.

Prawdopodobnie pierwszymi oficjalnymi zawodami na igelicie rozegranymi na terenie Polski były konkursy przeprowadzone w dniach 26 i 27 września 1959 roku na skoczni w Warszawie. Wystartowała w nich cała krajowa czołówka, a ze zwycięstwa cieszył się dwukrotnie Zdzisław Hryniewiecki, uważany wtedy za jeden z największych skokowych talentów na świecie. Kilka miesięcy później katastrofalny upadek w Wiśle odbierze mu nie tylko marzenia o medalu olimpijskim, do zdobycia którego był jednym z faworytów, ale pozbawi również do końca życia możliwości samodzielnego poruszania się. Na razie jednak jest piękne letnio-jesienne popołudnie na warszawskim Mokotowie. Na oczach kilkuset widzów Hryniewiecki uzyskuje w swoich próbach 37,37 i 36,5 metra, wyraźnie wyprzedzając swojego przyjaciela, Władysława Tajnera oraz Gustawa Bujoka. Nazajutrz na liście wyników doszło do licznych przetasowań w stosunku do pierwszych zawodów, ale triumfator był ten sam. Drugi był tym razem Andrzej Gąsienica-Daniel, a trzeci Andrzej Kocjan.

Do czasu powołania batalii o tytuł mistrza Polski na igelicie najbardziej prestiżowym cyklicznie rozgrywanym konkursem były zmagania o Góralski Kapelusz, które w latach 1976-1995 odbywały się corocznie we wrześniu na Średniej Krokwi. Pierwszym jego zdobywcą został Janusz Waluś, a dwa ostatnie konkursy padły łupem Wojciecha Skupnia. 

***
13 października 1996 roku na Średniej Krokwi zorganizowano premierowe Letnie Mistrzostwa Polski. Pierwsze ich edycje miały mocno międzynarodowy charakter. W inaugurujących nową cykliczną imprezę zmaganiach wzięło udział 53 skoczków w kategorii senior, z czego mniej więcej połowę stanowili goście przybyli z Czech, Słowacji, Białorusi i Ukrainy. Najlepszy w konkursie był Adam Małysz, srebrny medal zdobył Skupień, który uplasował się na trzecim miejscu, brązowy wywalczył Mateja. Skoczek z Chochołowa był trzecim Polakiem w konkursie, ale przy uwzględnieniu wyników zagranicznych skoczków znalazł się dopiero na dziewiątej pozycji. Wyprzedziło go trzech Słowaków, dwóch Czechów i Białorusin. 

***
Małysz wygrał też rok później, ale już sama końcówka lat 90-tych to najczarniejszy okres w karierze naszego wielkiego mistrza. Rozregulowany zupełnie wiślanin nie tylko nie radził sobie na arenie międzynarodowej, ale bywało, że i w krajowych zawodach znajdował się poza czołówką. Podczas konkursu o mistrzostwo Polski rozegranego 29 marca 1998 roku na Wielkiej Krokwi Małysz zajął dopiero szóste miejsce, a w żadnej z prób nie osiągnął nawet setnego metra (95,5 i 99,5 m.). Do mistrza Polski, Roberta Matei, stracił blisko 75 punktów! Jeszcze niżej, bo na siódmym miejscu, wylądował podczas letnich mistrzostw Polski rozegranych w tym samym roku na Średniej Krokwi. Do zwycięzcy, Krystiana Długopolskiego, stracił wtedy prawie 30 punktów...

***
Rok 1999 to, o czym pisaliśmy zresztą niedawno w innym artykule, w dalszym ciągu bardzo smutny i trudny czas dla polskich skoków. Trudny do tego stopnia, że podczas krajowego czempionatu wszystkich zawodników gospodarzy leje występujący gościnnie skoczek zza południowej granicy - Słowak Peter Kostial. O cztery punkty wyprzedził wówczas sklasyfikowanych ex-aequo na drugim miejscu Małysza i Mateję. Spośród aktualnych reprezentantów Polski tamte zawody pamiętają jeszcze Stefan Hula i Piotr Żyła, którzy uplasowali się odpowiednio na 64. i 71. miejscu. Bezpośrednio za tym drugim znalazł się z kolei aktualny trener naszych juniorów Daniel Kwiatkowski. Wspomniany Kostial nie był zawodnikiem wysokiej klasy. Dość powiedzieć, że nigdy w swojej karierze nie wystąpił w konkursie głównym Pucharu Świata ani nawet Letniego Grand Prix. Taki poziom wystarczył jednak wtedy do ogrania wszystkich polskich skoczków na ich terenie.

***
Jeszcze jesienią 2000 roku nic nie wskazywało na to, że niepozorny chłopak z Beskidów zostanie podczas zbliżającej się zimy królem skoczni narciarskich całego świata. Podczas rozegranych w połowie października (czyli na niecałe półtora miesiąca przed inauguracją Pucharu Świata) mistrzostw Polski na igelicie, Małysz zdobył zaledwie brązowy medal przegrywając o kilkanaście punktów ze swoimi kolegami z reprezentacji, Robertem Mateją i Wojciechem Skupniem. Nie tak wcale dużo stracił do niego czwarty w konkursie, Grzegorz Śliwka. Rok później w strugach ulewnego deszczu Małysz zdecydowanie pokonał już wszystkich rywali. Były to ostatnie mistrzostwa rozegrane na starym igelicie, pamiętającym jeszcze odległe czasy słusznie minione. Rok później już na nowo położonej nawierzchni pod nieobecność Małysza wygrał Marcin Bachleda. 

Średnia Krokiew w Zakopanem