Daniel Andre Tande - historia mistrza, który wygrywa z lękiem

Tytuł najlepszego lotnika świata, lęk wysokości, przyszłość modela, łzy Ruuda, a w tle rodzinny dramat. Oto historia największego bohatera Mistrzostw Świata w lotach w Oberstdorfie, Daniel Andre Tandego.

Daniel Andre Tande

Daniel Andre Tande

fot. Tadeusz Mieczyński

Daniel Andre Tande

fot. Tadeusz Mieczyński

Rok temu Norweg jechał do Bischofshofen jako lider Turnieju Czterech Skoczni, zwycięzca konkursów w Garmisch-Partenkirchen oraz Innsbrucku. Świadomość rywalizacji o cenne trofeum tak bardzo go przytłoczyła, że omal nie spadł poza podium. Musiał czekać 12 miesięcy na pierwszy wielki triumf. Od początku lotów w Oberstdorfie jawił się jako główny kandydat do złotego medalu. Prowadził po pierwszej serii, po drugiej i po trzeciej. Do czwartej nie doszło. Kiedy koledzy z reprezentacji wypuścili go z objęć, zamiast skakać ze szczęścia, zakrył twarz i w zadumie, głęboko wzruszony, uświadamiał sobie, że właśnie został trzecim, po Ole Gunnarze Fidjestoelu i Roarze Ljoekelsoeyu, norweskim mistrzem świata w lotach narciarskich. Taki jest Tande. Emocjonalny. Ale życie go nie rozpieszczało.

O krok za młodszymi

Do sukcesów dochodził długo. W juniorskich skokach się nie wyróżniał. Nie było o nim tak głośno jak o Matsie Soehagenie Berggaardzie, Phillipie Sjoeenie czy Johannie Andre Forfangu z rocznika 1995. Medal Mistrzostw Świata Juniorów zdobył tylko w drużynie. Indywidualnie nie doskoczył wyżej niż do 14. miejsca w Val di Fiemme w 2014 roku (do zwycięzcy, Jakuba Wolnego, stracił ponad 20 punktów). Wcześniej, w Libercu, nawet nie wszedł do drugiej serii. Kiedy debiutował, był już po dziewiętnastych urodzinach. W Pucharze Świata pierwszy raz pojawił się kilka dni przed dwudziestymi. Nie przysparzał powodów, by nazywać go złotym dzieckiem norweskich skoków, mimo, że szlify zbierał w kuźni norweskich sław. Tak jak on, w klubie Kongsberg IF trenowali wielcy mistrzowie sprzed lat - słynni bracia Birger i Sigmund Ruud. Hans Beck czy Petter Hugsted.

Alexander Stoeckl dostrzegł w nim jednak "to coś" już przed poprzednimi igrzyskami. Wystarczyły cztery występy, w tym dwa zakończone zdobyczą punktową, i Tande, dotychczas bliżej nikomu nieznany zawodnik, pojechał do Soczi. Kosztem Toma Hildego, co trzykrotnemu zwycięzcy zawodów Pucharu Świata było w niesmak. - Uważam, że mam więcej wiary w siebie niż Tande, ale rozumiem decyzję – komentował wybór trenera. Austriak od razu objaśniał, że wysyła nową twarz norweskich skoków po naukę. Tande skakał w treningach, ale w zawodach szansy nie dostał. Zaufanie Stoeckla w kolejnym sezonie zdobywał stopniowo. Przełomu nic nie zwiastowało, bo w wieku 21 lat uciułał 81 punktów w 15 konkursach, na co złożyły się w dużej mierze trzy występy – 8. miejsce w Niżnym Tagile, 14. w Bischofshofen i 19. w Vikersund.

Trzy słowa i łzy Ruuda

Pierwszą wiktorię w Pucharze Świata świętował, niespodziewanie, na inaugurację sezonu 2015/16 w Klingenthal, godząc dwóch wielkich faworytów – Petera Prevca i Severina Freunda. Po zaskakującym otwarciu nastała szara rzeczywistość, czyli przeplatanka miejsc w drugiej, trzeciej, a czasem i w czwartej czy piątej dziesiątce. Norweg czekał blisko dwa miesiące, nim wrócił na podium w Lahti. W międzyczasie, razem z kolegami, sięgnął po złoty medal MŚ w lotach na Kulm – wtedy drużynowo. Był pierwszoplanowym aktorem sezonu 2016/17, obok Stefana Krafta i Kamila Stocha, za plecami których ukończył klasyfikację generalną Pucharu Świata. Drugi konkurs w karierze również wygrał w Niemczech. Był najlepszy w Garmisch-Partenkirchen.

Na Grosse Olympiaschanze tajemnicze słowa pozwoliły mu zalecieć na 142. metr w 2. serii. - W mojej głowie zapanowała pustka. Ale nim odbiłem się od belki, powiedziałem sobie trzy słowa. Nie chcę mówić jakie, bo to sekret – tłumaczył dziennikarzom "Dagbladet" po noworocznym sukcesie. Podopiecznego za pozytywną przemianę poza skocznią komplementował Stoeckl. - Podejście Daniela się zmieniło, jest bardziej pokorny. Wcześniej odpowiadał "poprawię to". Teraz jest ostrożniejszy, bardziej zaangażowany, wstrzemięźliwy. Dojrzał – mówił austriacki trener.

Tande, wygrywając na przebudowanej Olympiaschanze, wyświadczył piękną przysługę Rogerowi Ruudowi, jednemu z 10 norweskich zwycięzców konkursu noworocznego. Triumfatorowi z 1982 roku po sukcesach na skoczni zostały tylko mgliste wspomnienia. Pamiątki zamieniły się w popiół. Pożar w wigilię Bożego Narodzenia zabrał mu wszystkie wycinki z gazet, które zbierał. Rok po tragicznych zdarzeniach oglądał u podnóża Große Olympiaschanze, jak jego rodak frunie po wygraną. Kiedy usłyszał norweski hymn, nie mógł się powstrzymać od łez. - Nie ma nic ponad zwycięstwo w Garmisch-Partenkirchen i na Holmenkollen – powiedział na łamach "Dagbladet".

Nie tylko łzy szczęścia

Z równie wielką lekkością i gracją co w powietrzu radzi sobie przed obiektywem. W Norwegii pojawiały się już głosy, że po zakończeniu kariery skoczka będzie miał co robić, bo jako model nie zginie. Ale spośród wszystkich skoczków Tandego najbardziej wyróżnia... lęk wysokości. - Kiedy stoję na górze, staram się nie patrzeć w dół – nie ukrywa. Akrofobia (fachowa nazwa) bywała powodem problemów na skoczni. - Gdyby nie to, minąłbym już 200 metrów - żalił się, kiedy loty na Kulm przed paroma laty kończył z rekordem życiowym 197,5 metra.

Lęk odczuwa nie tylko Tande. - Umieram ze strachu przed każdym jego skokiem – przyznała jego mama, Trude Tande, w wywiadzie dla norweskiego dziennika, który ukazał się tuż po zwycięstwie w Garmisch-Partenkirchen. Kiedy o Danielu zrobiło się głośno, do mamy z prośbą o rozmowę zgłaszało się wielu dziennikarzy. Znalazła się w nowej dla siebie sytuacji. Tak jak i syn. - Denerwuję się. Ale kiedy pytają Daniela, czy on jest nerwowy, odpowiada "mama się tym zajmuje" - opowiadała.

Jeszcze niedawno mistrz świata z Oberstdorfu mieszkał z nią w Kongsbergu. - To dobry chłopak. Pomaga mi utrzymać dom – przedstawiała syna z innej strony. Ale rodzina Tande już nigdy nie będzie taka jak wtedy. Parę miesięcy temu, we wrześniu ubiegłego roku, Daniel wraz z bliskimi przeżyli niewyobrażalną tragedię. Nagle zmarł jego brat, Håkon-Kristoffer, który też marzył o pięknej karierze skoczka narciarskiego.

Czas zmian

Za kilka dni, dokładnie 24 stycznia, Tande skończy 24 lata. Dojrzał nie tylko na skoczni. Przed sezonem zamienił pokój w rodzinnym domu na mieszkanie z wybranką serca, Anją Nymoen Søberg, w Oslo. Stał się jeszcze większym profesjonalistą. - Daniel nauczył się lepiej regenerować, lepiej odżywiać, lepiej planować odpoczynek, dbać o higienę snu. Mam nadzieję, że jeszcze bardziej się ustabilizuje – chwalił go przed rozpoczęciem sezonu Stoeckl w rozmowie z “Dagbladet". Na skoczni 23-latek też dokonał zmiany. Wreszcie wygrał konkurs inny niż Pucharu Świata. Zdobył pierwszy indywidualny medal w karierze. I od razu złoty. Igrzyska w Pjongczangu niedługo, a Norwegowie mają prawo liczyć, że jeśli ktoś ma nawiązać do sukcesów Birgera Ruuda, to człowiek, który jest wychowankiem tego samego klubu.