W drodze do Hinzenbach - historia konkursów LGP na skoczniach normalnych

Już w ten weekend czekają nas przedostatnie zawody tegorocznej edycji Letniego Grand Prix, które zostaną przeprowdzone na 90-metrowym obiekcie w Hinzenbach. Będzie to 202. konkurs indywidualny, a 232. ogółem w 25-letniej historii tego cyklu. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że sporą część stanowiły konkursy rozgrywane właśnie na skoczniach normalnych.

01.10.2016 - Podium LGP w Hinzenbach

Skocznia w Hinzenbach

fot. Tadeusz Mieczyński

Skocznia w Hinzenbach

fot. Tadeusz Mieczyński

Rywalizacja najlepszych skoczków świata na obiektach normalnych to zawody, które obserwujemy przeważnie przy okazji mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich, ale także Letniego Grand Prix. Jeśli przeanalizujemy historię letniego cyklu i Pucharu Świata wyłącznie pod kątem liczby konkursów indywidualnych, odbywających się na takich skoczniach, możemy dojść do bardzo interesujących wniosków.

Jeżeli chodzi o zmagania indywidualne, od sezonu 1979/80 odbyło się 975 indywidualnych zawodów rangi Pucharu Świata, przy czym skoczkowie rywalizowali na obiektach normalnych 157 razy, czyli w 16,1% wszystkich konkursów. W Letnim Grand Prix takie zawody miały miejsce częściej. Od 1994 roku, na 201 konkursów indywidualnych, 43 rozegrano na obiektach normalnych. Daje to 21,39% wszystkich zawodów w letnim cyklu.

W ostatnich 25 latach, a więc w erze Letniego Grand Prix, konkursy indywidualne Pucharu Świata na skoczniach normalnych odbywały się 42 razy. Należy jednak pamiętać, że najwięcej konkursów na mniejszych skoczniach odbywało się w Pucharze Świata w latach 80. i 90. (nawet 10 razy w sezonie 1986/87), podczas gdy w trakcie sezonu letniego taki konkurs ma miejsce co najmniej raz w roku. Dla porównania w aż dziesięciu sezonach zimowych takie zawody w ogóle nie były organizowane.

Konkursy indywidualne

Premierowa edycja zmagań na igelicie, mająca miejsce latem 1994 roku, składała się z trzech konkursów indywidualnych. Oprócz zawodów na dużej skoczni w austriackim Stams, konkursy letniego cyklu odbyły się na skoczniach normalnych - w niemieckim Hinterzarten oraz włoskim Predazzo. W obu przypadkach najlepszy okazał się późniejszy triumfator klasyfikacji generalnej, Takanobu Okabe.

BILANS KONKURSÓW INDYWIDUALNYCH NA SKOCZNIACH NORMALNYCH

• • Puchar Świata (od sezonu 1979/80): 157 (na 975 rozegranych konkursów)
• • Letnie Grand Prix (od sezonu 1994): 43 (na 201 rozegranych konkursów)

PORÓWNANIE KONKURSÓW INDYWIDUALNYCH NA SKOCZNIACH NORMALNYCH W ERZE LETNIEGO GRAND PRIX

• • Puchar Świata (od sezonu 1994/95): 42
• • Letnie Grand Prix (od sezonu 1994): 43

W kolejnych latach obowiązkowym punktem w kalendarzu Letniego Grand Prix stało się Hinterzarten, które organizowało zawody tego cyklu rokrocznie aż do 2013 roku. Jedyny przypadek, gdy skoczkowie nie rywalizowali na igelicie na tym obiekcie, to rok 2014. Od czterech lat miejscowość leżąca w Schwarzwaldzie ponownie widnieje jednak na mapie zmagań w letnim cyklu, a do tej pory odbyło się tam aż 27 konkursów indywidualnych Letniego Grand Prix. Warto też wspomnieć, że konkursy (indywidualny i drużynowy) w 2009 roku były pierwszymi zawodami najwyższej rangi, w których zastosowano przeliczniki punktowe za wiatr.

Hinterzarten było (i wciąż jest) również bardzo szczęśliwym miejscem dla polskich skoczków. W 1996 roku trzecie miejsce zajął tam Adam Małysz, będący dopiero na początku swojej wspaniałej kariery. Wówczas przegrał on tylko z Finami - Ari-Pekką Nikkolą i Miką Laitinenem. W 2001 roku, już jako świeżo upieczony zdobywca Pucharu Świata i mistrz świata z Lahti, „Orzeł z Wisły” bezapelacyjnie wygrał pierwszy konkurs, wyprzedzając Martina Schmitta i byłego już trenera naszej kadry, Stefana Horngachera. W drugim Małysz uplasował się na 9. miejscu, tuż za Wojciechem Skupniem, który był siódmy. Łącznie czterokrotny zdobywca Kryształowej Kuli wygrał w Hinterzarten aż trzy razy (2001, 2004, 2010), a ponadto raz był drugi i trzeci. Oprócz wiślanina na tej skoczni dwukrotnie (2015, 2017) triumfował Dawid Kubacki, a raz - w 2018 roku - Kamil Stoch.

Niekwestionowanym królem Rothaus-Schanze był jednak Thomas Morgenstern. Dwukrotny triumfator Pucharu Świata wygrał tam w latach 2003-2011 aż trzykrotnie, a dwukrotnie zajmował drugie i trzecie miejsce na podium. Te osiągnięcia w dużym stopniu sprawiły, że „Morgi” jest obecnie najbardziej utytułowanym skoczkiem w historii konkursów indywidualnych Letniego Grand Prix na skoczniach normalnych.

Bilans konkursów indywidualnych LGP na skoczniach normalnych
Miasto	Kraj	Konkursy	Lata
Hinterzarten		27	1994-2013, 2015-2019
Hinzenbach		7	2011-2012, 2014-2018
Czajkowski		2	2015,2017
Rasnov		2	2018
Predazzo		1	1994
Kuopio		1	1995
Villach		1	2000
Szczyrk		1	2011
Niżny Tagił		1	2013

Przez wiele lat zawody na Adlerschanze były jedyną okazją do rywalizacji na skoczniach normalnych podczas sezonu letniego. Wyjątkami od tej reguły były lata 1995 i 2000, kiedy konkursy Letniego Grand Prix odbywały się odpowiednio w fińskim Kuopio i austriackim Villach. Na mniejszej skoczni Puijo najdalej skakał Japończyk Kazuyoshi Funaki, wyprzedzając Andreasa Goldbergera i Szwajcara Bruno Reutelera. Natomiast na Alpenarenie w Villach szans rywalom nie dał Janne Ahonen, za którym uplasowali się Matti Hautamaeki i obecny trener japońskich skoczków, Hideharu Miyahira.

Przełomem okazał się rok 2011. Osiemnastą edycję Letniego Grand Prix rozpoczynał polski tryptyk, a więc konkursy w Wiśle, Szczyrku i Zakopanem. Jest to do tej pory jedyny przypadek w historii, kiedy w danej edycji letniego cyklu w jednym kraju zorganizowano konkursy w trzech różnych miastach. Skocznia Skalite była drugą areną zmagań najlepszych skoczków świata w tamtym sezonie letnim. Konkurs w Szczyrku, mający miejsce 20 lipca, padł łupem Austriaków. Wygrał Thomas Morgenstern, a drugi był Gregor Schlierenzauer. Na najniższym stopniu podium zameldował się wtedy Kamil Stoch.

Czołówka tabeli wszech czasów konkursów LGP na skoczniach normalnych
Lp.	Zawodnik	Kraj	I miejsce	II miejsce	III miejsce	Łącznie
1	MORGENSTERN Thomas		4	2	2	8
2	MAŁYSZ Adam		3	1	1	5
2	KUBACKI Dawid		3	1	1	5
2	GEIGER Karl		3	1	1	5
5	WIDHOELZL Andreas		3	0	0	3
6	SCHLIERENZAUER Gregor		2	3	2	7
7	KOT Maciej		2	1	0	3
8	OKABE Takanobu		2	0	0	2
8	HARADA Masahiko		2	0	0	2
8	SPAETH Georg		2	0	0	2

Kilka tygodni później, czyli 1 października, po raz pierwszy w historii skoczkowie rywalizowali w austriackim Hinzenbach. Triumfatorem premierowych zawodów na Aigner-Schanze został Gregor Schlierenzauer, który wyprzedził Daikiego Ito i Romana Koudelkę. Od tamtej pory miasto w północnej części Austrii jest regularnie gospodarzem jednego z dwóch finałowych konkursów Letniego Grand Prix. Podobnie jak w Hinterzarten, tak w Hinzenbach znakomicie spisywali się Biało-Czerwoni. W 2012 i 2016 roku wygrał tam Maciej Kot, a w 2017, Dawid Kubacki. Tegoroczny mistrz świata z Seefeld rok wcześniej uplasował się na drugim miejscu, tuż za Kotem. Z kolei w zawodach zakończonych już zwycięstwem skoczka z Szaflar, drugi był Piotr Żyła.

Konkursy letniego cyklu na skoczniach normalnych odbywały się też w Rosji, i to na dwóch różnych obiektach. 14 września 2013 roku zawodnicy rywalizowali w Niżnym Tagile, gdzie zwycięzcą okazał się ówczesny mistrz świata z Predazzo, Anders Bardal. Skład podium tamtego konkursu uzupełnili Tom Hilde oraz Jakub Janda, który dzień później wygrał zawody rozgrywane na dużej skoczni.

Poza Niżnym Tagiłem, walka o punkty Letniego Grand Prix toczyła się także w Czajkowskim. W 2015 roku najlepszy okazał się nieskaczący już Norweg Kenneth Gangnes. Późniejszy wicemistrz świata w lotach z Bad Mitterndorf wyprzedził mistrza świata w lotach z Vikersund (2012), czyli Roberta Kranjca oraz swojego rodaka, Joachima Hauera. Dwa lata później konkurs miał się odbyć na dużej skoczni „Śnieżynka”, jednak przeniesiono go skocznię normalną z uwagi na niekorzystne warunki atmosferyczne. W jednoseryjnych zawodach, którym towarzyszył silny wiatr pod narty, zwyciężył Anže Lanišek. Słoweniec ustanowił przy tym letni rekord skoczni, lecąc na odległość 109,5 metra.

Ostatnim przystankiem w historii konkursów indywidualnych na igelicie, rozgrywanych na skoczni normalnej, jest Rasnov. Obiekt w Rumunii, który w lutym przyszłego roku zadebiutuje w roli gospodarza zawodów Pucharu Świata, gościł uczestników Letniego Grand Prix we wrześniu 2018 roku. W obu konkursach na skoczni HS97 wygrał Karl Geiger. Te zwycięstwa wydatnie przyczyniły się do zajęcia przez wicemistrza świata z Innsbrucka, drugiego miejsca w „generalce” letniego cyklu, tuż za Rosjaninem Jewgienijem Klimowem. Bardzo dobre wyniki w tych zmaganiach osiągali również polscy skoczkowie. W pierwszym konkursie w Rasnovie drugi był Piotr Żyła, a następnego dnia na trzecim miejscu rywalizację ukończył Dawid Kubacki.

Konkursy drużynowe i miksty

Historia rywalizacji na skoczniach normalnych podczas sezonu letniego nierozerwalnie wiąże się także z rywalizacją zespołową. Na przestrzeni 25 lat, w ramach Letniego Grand Prix rozegrano 30 konkursów drużynowych (w tym 6 konkursów drużyn mieszanych). Aż szesnaście z nich miało miejsce na skoczniach normalnych. Pierwszymi zawodami zespołowymi w dziejach całego cyklu, był konkurs, do którego doszło 7 sierpnia 1999 roku w Hinterzarten. Bezkonkurencyjni okazali się Niemcy, którzy wyprzedzili wówczas Austriaków i Japończyków.

Bilans konkursów drużynowych LGP na skoczniach normalnych (drużynowe i mieszane)
Miasto	Kraj	Konkursy	Lata rozgrywania
Hinterzarten		15	1999-2000, 2003-2013, 2015, 2019
Courchevel		1	2012

Rywalizacja drużynowa odbywała się na Rothaus-Schanze regularnie od początku XXI wieku. 1 sierpnia 2004 roku polski zespół w składzie: Wojciech Tajner, Robert Mateja, Mateusz Rutkowski i Adam Małysz, wywalczył historyczne, trzecie miejsce. Było to zarazem pierwsze podium dla Biało-Czerwonych w historii Letniego Grand Prix. Sześć lat później, ponownie na obiekcie HS108, nasza kadra odniosła z kolei pierwszy triumf w konkursie drużynowym na igelicie. Drużyna prowadzona przez Łukasza Kruczka skakała wtedy w składzie: Maciej Kot, Krzysztof Miętus, Dawid Kubacki, Adam Małysz. Nasi skoczkowie w Hinterzarten plasowali się jeszcze dwukrotnie na drugiej pozycji - w 2011 i 2015 roku.

Tabela wszech czasów konkursów drużynowych LGP na skoczniach normalnych
Lp.	Kraj	Kraj	I miejsce	II miejsce	III miejsce	Łącznie
1	Austria		6	1	1	8
2	Niemcy		3	2	3	8
3	Finlandia		1	4	1	6
4	Polska		1	2	1	4
5	Norwegia		1	1	2	4
6	Japonia		0	2	1	3
7	Czechy		0	0	2	2
8	Słowenia		0	0	1	1

Jeżeli chodzi o konkursy drużyn mieszanych, pierwsze takie zawody odbyły się 14 sierpnia 2012 roku we francuskim Courchevel. W jedynych zmaganiach na tym obiekcie zwyciężyli reprezentanci Japonii, przed Niemcami i Austriakami. Polacy wtedy nie startowali. Pozostałe miksty odbywały się już w Hinterzarten - odpowiednio w 2012, 2013 i 2019 roku. Raz zwycięstwo w zawodach na Rothaus-Schanze wywalczyli Austriacy, a także Japończycy i Niemcy. Reprezentacja Polski wystartowała tylko w ostatnim z przytoczonych konkursów drużyn mieszanych. W sierpniu tego roku nasz zespół zajął jednak ostatnie, 10. miejsce.

Tabela wszech czasów konkursów drużyn mieszanych w LGP na skoczniach normalnych
Lp.	Kraj	Kraj	I miejsce	II miejsce	III miejsce	Łącznie
1	Japonia		2	2	0	4
2	Niemcy		1	1	2	4
3	Austria		1	0	1	2
4	Słowenia		0	1	1	2

Najbliższy konkurs Letniego Grand Prix w Hinzenbach odbędzie się w niedzielę 29 września. Początek zmagań na Aigner-Schanze zaplanowany jest na godzinę 15:30.