Okiem Samozwańczego Autorytetu: This is the end

Przez okna mojego domu widać, jak z okolicznych gór szybko znikają resztki śniegu. To chyba ostatni moment na podsumowanie sezonu. Jak nie teraz, to już chyba nigdy. No to do roboty. Tylko się trochę ogarnę i przypomnę o co kaman. Aha, Puchar Świata. No tak.

Anders Bardal

Anders Bardal

fot. Tadeusz Mieczyński

Anders Bardal

fot. Tadeusz Mieczyński

Łukasz Kruczek

fot. Tadeusz Mieczyński

Robert Mateja

fot. Tadeusz Mieczyński

Gregor Schlierenzauer

fot. Tadeusz Mieczyński

Andreas Kofler

fot. Anna Szczepankiewicz

Daiki Ito

fot. Horst Nilgen

Kamil Stoch

fot. Anna Szczepankiewicz

Richard Freitag

fot. Tadeusz Mieczyński

Thomas Morgenstern

fot. FIS

Severin Freund

fot. Tadeusz Mieczyński

Robert Kranjec

fot. Sarah Braunias

Roman Koudelka

fot. Anna Szczepankiewicz

Piotr Żyła

fot. Tadeusz Mieczyński

Maciej Kot

fot. Tadeusz Mieczyński

Klemens Murańka

fot. Tadeusz Mieczyński

Krzysztof Miętus

fot. Tadeusz Mieczyński

Aleksander Zniszczoł

fot. Tadeusz Mieczyński

Simon Ammann

fot.

Martin Koch

fot. Anna Szczepankiewicz

Taku Takeuchi

fot. Tadeusz Mieczyński

Puchar Świata wziął Anders Bardal a przerwa w skokach potrwa do 20 lipca, gdy rozpocznie się Grand Prix. A niektórzy koneserzy uważają, że aż do listopadowej inauguracji - tym razem najprawdopodobniej w Lillehammer. "Bo letnie skakanie, drogi panie, to żadne skakanie, tylko takie tam trenowanie." Przy okazji - uwaga złośliwcy, pamiętliwi i zrzędy - daję Wam satysfakcję. Autorytet się pomylił. Tak, tak, nawet największym się zdarza. W tym tekście twierdziłem, że Kulę weźmie w posiadanie Gregor Schlierenzauer. Zresztą w tym tekście przepowiadałem też, że Kamil Stoch zdobędzie w Vikersund medal. Umówmy się, że ten tekst w ogóle był taki mniej udany, dobrze? Albo, że go w ogóle nie było. Albo nie, bez przesady - nie róbmy tego światowemu dziennikarstwu...

Anders Bardal. W końcu dopiął swego. Od kilku już lat dobijał się do ścisłej światowej czołówki, ale nie był skoczkiem błyskotliwym. Przed obecnym sezonem miał na koncie tylko jedno pucharowe zwycięstwo a z wielkich imprez wracał z medalami zdobytymi tylko w drużynie. W poprzednich jedenastu sezonach dwukrotnie kończył Puchar Świata w pierwszej dziesiątce i dwukrotnie w drugiej. Pewnie dlatego wielu było zaskoczonych jego świetną dyspozycją. Niektórym Kryształowa Kula dla Bardala na tyle nie mieściła się w głowach, że próbowali wielki sukces Norwega umniejszać i dyskredytować, twierdząc, że wygrał tylko przez słabość swoich rywali. Słyszałem też opinię, że Bardal zdobył Puchar "ciułając punkty." Błagam.

Ciułać, to ciułali w tym sezonie Maciej Kot, Dmitrij Wasiljew czy Wolfgang Loitzl. Bardal wygrał trzy konkursy a dwanaście razy stawał na podium. Dwie trzecie swoich występów zakończył w pierwszej dziesiątce. Gdy Adam Małysz zdobywał swoją trzecią Kryształową Kulę, miał na koncie też trzy zwycięstwa i 10 razy stawał na podium. Kto powie głośno, że Adam Małysz tę Kulę "uciułał"? Ja rozumiem - w ostatnich sezonach mieliśmy kilka razy do czynienia z dominatorami, którzy wygrywali po 10 albo nawet więcej konkursów, w porównaniu z nimi Bardal nie błyszczy. Ale zachowajmy jakieś proporcje.

Bardal wygrał, bo inni byli słabi? Ciężko to udowodnić. To, czy w ostatnich latach poziom skoków się podniósł, czy obniżył, jest kwestią sporną. Można oczywiście wykonać mrówczą robotę i obliczać, jaki odsetek zawodników przeskakiwał punkt K z belki x przy wietrze y, ale jak dla mnie takie kalkulacje zabijają piękno sportu. Było-nie-było - Norwegia ma trzecią w historii Kryształową Kulę. Jeszcze jedna i dogonią Polskę. To tak na poprawę samopoczucia - wciąż mamy więcej Pucharów Świata niż Norwegowie.

Jaki był ten sezon? Nudny - powiedzą jedni. Bej jednej wyrazistej gwiazdy, ze zwycięzcą z drugiego szeregu który nie jest i nie potrafi być gwiazdą. Fantastyczny - powiedzą drudzy. Walka o Kryształową Kulę niemal do końca, kilku równorzędnych faworytów, mało odwołanych konkursów i przede wszystkim dobre występy Polaków.

A więc istnieją skoki po Małyszu. Ciekawe czy ten znajomy Adama faktycznie wyrzucił telewizor przez okno, jak zapowiadał w sms'ie wysłanym do Oslo następnego dnia po ogłoszeniu zakończenia kariery przez Orła z Wisły. Nie fruwa już po skoczniach świata Orzeł z Wisły, fruwa Śnieżny Jastrząb, fruwa "Wewiór", nawet Titus z Kotem trochę polatali. No i juniorzy.

Pamiętam z jakim sceptycyzmem przyjmowałem 4 lata temu informację, że trenerem kadry zostaje Łukasz Kruczek a jego asystentem Robert Mateja. Oczywiście nie należałem nigdy do wariatów czy dyletantów szermujących pseudoargumentem "jak taki Kruczek, czy Mateja - skoczkowie przeciętni (słabi) mogą być dobrymi trenerami". W końcu każdy, kto się choć trochę zna na sporcie, wie, że sporo najwybitniejszych trenerów miało mierne wyniki sportowe, a wielkie gwiazdy sportu próbujące trenerki musiały się czerwienić ze wstydu za swoje wyniki, po czym szybko łapali się za jakąś inną robotę

Nie, mi chodziło o brak doświadczenia, a uważałem, że choć jeden z nich powinien je mieć. Zanim ktoś obejmie kadrę narodową, powinien choć przez jakiś czas z powodzeniem prowadzić klub. Okazało się, że obaj trenerzy nieźle wywiązują się ze swoich zadań. Pominę już okres przejściowy. Dość powiedzieć, że w tym sezonie polska kadra narodowa bez Adama Małysza nie była wiele słabsza, niż rok temu z nim w składzie a Robert Mateja ze swoimi juniorami przywiózł z Erzurum dwa srebrne medale. Oczywiście to nie Mateja jest od początku do końca odpowiedzialny za to, że obecnie skocznie świata szturmują Murańka, Zniszczoł czy Kłusek. Ale pod jego opieką świetnie się rozwijają.

A jednak nie obyło się bez rozczarowań. Pierwsze i najważniejsze - podobnie jak w poprzednim sezonie - nie udało się trenerowi kadry A przełożyć świetnej dyspozycji swoich podopiecznych z lata na zimę. Gdyby nasi na śniegu lądowali równie daleko jak na igelicie, to proszę siadać droga publiczności. A tymczasem Łukasz Kruczek wygląda na świetnego trenera z jedną tylko małą wadą. Są nią problemy z odcyfrowaniem skomplikowanych tabel liczbowych zwanych przez specjalistów oraz znawców tematu kalendarzem. Jeśli ktoś ma jakieś dobre pomysły, jak ten problem rozwiązać - śmiało. Ja proponuję zainicjować wielką kampanię społeczną mającą na celu przekonać wszystkich kibiców skoków narciarskich że ich ulubiona dyscyplina jest jednak dyscypliną letnią i to zawody LGP powinny się cieszyć większym prestiżem. W tym celów proponuję zalać FIS milionami maili domagającymi się zagwarantowania w letnich konkursach wyższych nagród pieniężnych niż podczas tych zimowych. Argumenty są mocne: po pierwsze latem łatwiej o rozgrzewkę i utrzymanie właściwej temperatury mięśni, więc zadowoleni powinni być zawodnicy. Po drugie - kibicom tez jest przyjemniej latem na trybunach. Po trzecie - kamerzystom łatwiej jest dostroić oświetlenie, więc łatwiej też filmować skoczków na zielonym tle, niż białym. Ten argument powinien przekonać stacje telewizyjne, które przecież kręcą tym interesem. Aby wzmocnić PR-owsko tę ideę powołuję też niniejszym stowarzyszenie, domagające się wprowadzenie do Letnich Igrzysk Olimpijskich skoków narciarskich na igelicie. Z czasem wyrzucimy je z zimowej olimpiady. To powinno wystarczyć.

No chyba, że szybciej i łatwiej będzie jeśli jednak nasz sztab szkoleniowy zacznie przygotowywać szczyt formy na okres grudzień-kwiecień, nie lipiec-październik. A może by tak trenerowi Kruczkowi podrzucić spreparowany kalendarz? Innych dobrych pomysłów oczekuję na swojej skrzynce mailowej...

Kolejne rozczarowania to oczywiście Turniej Czterech Skoczni oraz Mistrzostwa Świata w Lotach. Obie imprezy wypadły w wykonaniu biało-czerwonych blado. Z Vikersund na osłodę wywiózł Piotr Żyła nowy rekord Polski. Pozytywnie wypadły dla Polaków zawody w Zakopanem. Kamil Stoch dołożył do kolekcji drugie zwycięstwo na Wielkiej Krokwi, dając wiele radości zgromadzonym tam kibicom.

Kibice. Były obawy, w jakiej ilości jeżdżący do tej pory "na Małysza" fani zaczną jeździć "na Kamila". Nie czarujmy się. Skoki to sport indywidualny. Mało kto jeździ kibicować tak po prostu polskim skoczkom, czy oglądać zawody. Aby przyciągnąć uwagę, potrzebny jest idol. Idol, który wygrywa, który bije rekordy skoczni, z którym można się utożsamiać, czy chcieć go naśladować. W pewnym sensie doczekaliśmy się "następcy mistrza". Kamil nigdy nie chciał, nie jest i nigdy nie będzie "drugim Małyszem" ale przynajmniej pod kilkoma względami go zastąpił. Mamy wciąż skoczka, który potrafi wygrywać, a jeśli nie wygrywa, to budzi emocje samą walką o zwycięstwo. W historii Pucharu Świata tylko Stanisław Bobak (1979/1980) oraz Adam Małysz (2000/2001, 2001/2002, 2002/2003, 2004/2005, 2006/2007, 2009/2010 i 2010/2011) zajmowali wyższe, lub takie samo miejsce w klasyfikacji generalnej. Dwa zwycięstwa, w sumie siedem razy na podium, ponad tysiąc punktów w sezonie. Stoch to już zawodnik światowej czołówki, budzący respekt u rywali.

W tym sezonie osiągnął to, co sobie zaplanował i to z zapasem. Miało być co najmniej szóste miejsce w klasyfikacji, było piąte. Co będzie dalej? Historia napawa optymizmem. Wyłączając stagnację z lat 2007-2009, Kamil co roku poprawia swoje wyniki w Pucharze Świata. Jest już tuż-tuż, pod samym szczytem. Czy go zdobędzie? Czy już w następnym sezonie? A może kolejnym? Można i warto być optymistą.

Karierę robi też Piotr Żyła. Nie tylko na skoczni, również w Internecie. Naturalny, sympatyczny sposób bycia, niewymuszone, czasem niezamierzone poczucie humoru, barwne wypowiedzi - kibice pokochali wiślanina, choć jeszcze niedawno był obiektem licznych drwin i docinków. Teraz jest bohaterem memów. Na youtube filmiki nie tylko z jego skokami, ale przede wszystkim z wypowiedziami mają po kilkadziesiąt tysięcy odsłon. Najważniejsze są jednak osiągnięcia sportowe. A tu Piotr zrobił wyraźny krok naprzód, wykorzystując wreszcie swój potencjał. Nie od dziś wiadomo, że "Wewiór" dysponuje fantastyczną siła wybicia, większą niż Adam Małysz, który uczynił z wybicia swój największy atut. Piotr ma też fenomenalne poczucie równowagi. Do tej pory miał jednak słaby styl w locie i brakowało mu umiejętności właściwego ukierunkowania siły, która drzemie w jego nogach. Zawodnik trenuje ze swoim trenerem klubowym, co przynosi świetne efekty.

Postępy zrobili Maciej Kot, Krzysztof Miętus. Świetnie zadebiutował Olek Zniszczoł, punkty zdobył Klimek Murańka. Z kolei stracony sezon miał Stefan Hula, ale tu pamiętać trzeba o kontuzji która skomplikowała mu okres przygotowań. Dyspozycja Dawida Kubackiego sprawia, że niektórzy zadają sobie pytanie, czy w okresie Letniej Grand Prix 2010 nie padli ofiarą jakiejś halucynacji, albo hipnozy. Na wszelki wypadek sprawdzam jego wyniki na stronie FIS. Nie, ok, dalej tam są. No dobra, skoczek młody, to skoczek nieregularny, młodemu skoczkowi skacze forma a kibicom skacze ciśnienie. Dawid pokazał już, że ma potencjał. Trzeba go uwolnić. Nieco słabiej, niż oczekiwano spisywał się w PŚ Tomasz Byrt. Za to wraz z kolegami stanął na wysokości zadania podczas Mistrzostw Świata Juniorów, zdobywając srebrny medal.

No to przypomnijmy sobie jeszcze jak ostatecznie wyglądała klasyfikacja generalna Pucharu Świata ze szczególnym uwzględnieniem pierwszej dziesiątki.

Anders Bardal. W zeszłym sezonie czternasty. Życiowy sukces trzydziestoletniego już niemal skoczka i spora niespodzianka. Triumf w pełni zasłużony - skakał daleko i równo. Właśnie dla takich zawodników - najmocniejszych w przekroju sezonu - jest Puchar Świata. Gregor Schlierenzauer. W zeszłym roku dziewiąty. Do samego niemal końca ścigał Norwega. Czy drugie miejsce to zapowiedź powrotu do znakomitej formy? Tej zimy był zbyt chimeryczny, by wygrać. Andreas Kofler. Zeszłej zimy czwarty, więc jest postęp, ale Andreas chyba do końca nie jest zadowolony. Zaczął z wysokiego C, serią zwycięstw, by potem trwonić przewagę. Tym razem, inaczej niż przed rokiem, zachował miejsce na podium. Daiki Ito - objawienie drugiej cześci sezonu. W zeszłym roku piętnasty, w tym sezonie lepiej przełożył na zimę swoją formę z lata. Gdyby ten sezon trwał o kilka konkursów dłużej, to kto wie... Japończycy jeszcze nigdy nie zdobyli Pucharu Świata. Czy Ito stać na to, co nie udało się takim skoczkom jak Noriaki Kasai czy Kazuyoshi Funaki? Kamil Stoch - zeszłej zimy dziesiąty. Wciąż pnie się do góry, ambitny, niestraszne mu trudne warunki. Oby tak dalej.

Richard Freitag - największa niespodzianka. Najmłodszy w czołówce. Rok temu trzydziesty ósmy - jedno miejsce przed Stefanem Hulą. Ma zadatki, by jego kariera potoczyła się lepiej, niż jego ojca. Thomas Morgenstern - zeszłoroczny zwycięzca. W pierwszej połowie sezonu wydawało się, że ma szanse na obronę tytułu. W drugiej połowie - cytując klasyka - "był cieniem własnego skoczka". Severin Freund. W zeszłym sezonie siódmy i zdecydowanie najlepszy z Niemców. W tym roku dał się przyćmić Freitagowi, ale zaliczył solidną zimę, choć jako jeden z dwóch skoczków z czołówki (obok Koudelki), nie wygrał żadnego konkursu. Wciąż jeszcze stosunkowo młody i perspektywiczny. Robert Kranjec. Rok temu osiemnasty. Najlepszy sezon lotnika, najlepszy lotnik sezonu. Zdobycie Małej Kryształowej Kuli za loty (o istnieniu której nie wszyscy wiedzą) zaakcentował zdobyciem Mistrzostwa Świata w Lotach, (o którym wie trochę więcej ludzi). Trzy ostatnie konkursy sezonu na podium, gdyby nie wpadki na skoczniach włoskich i fińskich, mogłoby być jeszcze lepiej. Roman Koudelka. W zeszłym sezonie szesnasty. Również zaliczył najlepszy sezon w karierze. Gdyby nie pechowy upadek, który pozbawił go szans na występ przed własną publicznością, tez mógłby być wyżej. Roman cierpiał tej zimy na syndrom kota. Wciąż ocierał się o podium. Dwa razy czwarty, pięć razy piąty i trzy razy szósty. Ale raz mu się udało - był drugi.

Puchar Narodów. Niespodzianki być nie mogło - Austriacy znów na czele, ale tym razem przewaga nie jest tak przygniatająca, jak ostatnimi laty. Niemcy o krok za Norwegami. Słowenia za podium, my o krok za Japonią. Biorąc pod uwagę zakończenie kariery przez Sami Wiecie Kogo, nie jest to wynik zły. Za nami Czesi. Finowie przegrali nie tylko z Rosją (osłabioną tragiczną śmiercią Pawła Karelina) ale i z Ammannem. Ich najlepszym skoczkiem był były kombinator norweski. I niech to starczy za komentarz do sytuacji w kraju, którego reprezentanci osiem razy zgarniali Kryształową Kulę i który pod tym względem ustępuje tylko Austrii. Jak ta klasyfikacja wygląda na chwilę obecną?

Całkiem ładnie wygląda. Trzymajmy w przyszłym roku kciuki za to, by KK nie zgarnął żaden Norweg ani Niemiec, to nadal będziemy samodzielnie na najniższym stopniu podium.
No to jeszcze nasze tradycyjne tabelki, zwycięzców konkursów:

i pod względem stawania na podium:

Wspominaliśmy o Vikersund i rekordowi Polski Piotra Żyły. Dzięki wislaninowi Polska plasuje się pod względem rekordów krajowych na ósmym miejscu w światowych skokach.

Tak wygląda pierwsza dziesiątka. Wszystkich rekordów podawać nie będę, są do znalezienia choćby w Wikipedii, która podaje, że oficjalnych jest 41. Przy okazji pragnę dodać, że rekord Ugandy wynosi 50 metrów. A najkrótszym rekordem krajowym jest od 1 kwietnia tego roku (i to wcale nie jest prima aprilis) rekord Belgii. Wynosi 14 metrów. Ustanowił go 44-letni aktor i reżyser belgijski Tom Waes. Specjalnie na potrzeby realizowanego przez siebie programu telewizyjnego zarejestrował się jako zawodnik FIS i wziął udział w zawodach dla dzieci i młodzieży w Wörgl (Austria). Tym samym stał się pierwszym w historii Belgi oficjalnym skoczkiem narciarskim, pierwszym belgijskim rekordzistą i pierwszym mistrzem Belgii, bo, zgodnie z przepisami, jego wyczyn został uznany przez Belgijską Federację Narciarską. Waes trenował przed tym skokiem przez dwa tygodnie, pod okiem samego Thomasa Morgensterna.

W zeszłym roku jeden z forumowiczów przyznawał samozwańczo nagrodę Plastikowej Kulki. Otrzymywał ją zawodnik, który najwięcej razy w sezonie zajmował 31. miejsce. Ponieważ nie zauważyłem takiej klasyfikacji w tym roku, samozwańczo przejmuję tę tradycję i ogłaszam, że zwycięzcą indywidualnym został Niemiec Michael Neumayer (3 razy) a klasyfikację drużynową wygrała Finlandia (5 razy). Bułgar Władimir Zografski jest jedynym skoczkiem, który dwukrotnie w konkursie zajął 50. miejsce.

I to było na tyle. Samozwańczo, bezczelnie, arogancko i oficjalnie, sezon zimowy 2011/2012 w skokach narciarskich ogłaszam za zamknięty. Przyszłej zimy będziemy mieli jeszcze większe emocje, niż tej, bo czekają nas przecież Mistrzostwa Świata. Co do przyszłej zimy tylko dwie rzeczy są pewne. Które? Jeszcze nie wiem...