Ciekawostka z historii sportu - skoki narciarskie na Olimpiadzie Robotniczej

Idee przyświecające rozpoczynającemu się już lada moment największemu świętu sportu, jakim są igrzyska olimpijskie, ich kształt, forma, przesłanie nie zawsze i nie wszystkim wydawały się słuszne i przekonywujące. W latach 20. XX wieku na przykład w opozycji do nich utworzono imprezę pod nazwą Olimpiada Robotnicza, która miała wprowadzić rywalizację sportową, wypaczoną rzekomo przez tradycyjne igrzyska, na właściwe tory. 

W 1912 roku robotnicze kluby sportowe zjednoczyły się na szczeblu międzynarodowym. Działający w ich ramach socjaldemokraci z różnych krajów prężne funkcjonowanie osiągnęli po zakończeniu I Wojny Światowej, zwanej wtedy Wielką Wojną. Oskarżali powołaną do życia przez Pierre'a de Coubertaina ideę nowożytnych igrzysk olimpijskich o to, że opowiada się de facto za wojną toczoną między narodami, tyle że przy użyciu atletycznych środków. - Burżuazyjne igrzyska olimpijskie długo będą nosić na czole piętno demona nacjonalizmu, ponieważ świat kapitalizmu nie zna prawdziwego pojednania - twierdzili patetycznie.

W kontrze do oficjalnego olimpijskiego nurtu powołali więc do życia Olimpiadę Robotniczą, także posiadającą swoją letnią i zimową odsłonę. By jednak odróżnić swoje igrzyska od kapitalistycznego odpowiednika miały być one organizowane w cyklu sześcioletnim. Wydarzenie to miało stanowić pokaz fizycznej i psychicznej odnowy siły robotniczej, a ponadto służyć wymianie myśli i poglądów socjalistycznych. Czym konkretnie różniły się te zmagania od Coubertain'owskich imprez? Przede wszystkim było tam żadnych flag, hymnów narodowych, klasyfikacji medalowych. Miała to być rywalizacja wewnątrz jednej klasy bez sztucznych podziałów, za jaką uważano konkurowanie ze sobą poszczególnych narodów. 

W latach 1925-37 rozegrano po trzy edycje letnich i zimowych Olimpiad Robotniczych. Przedstawiciele śnieżnych dyscyplin, z czterech tylko krajów, po raz pierwszy spotkali się w jej ramach w dniach 31.01.-02.02 1925 r. w Schreiberhau, czyli na terenie dzisiejszej Polski, w Szklarskiej Porębie. Program obejmował wyłącznie konkurencje narciarstwa klasycznego, tj. skoki, biegi i łączącą je kombinację norweską. W Szklarskiej Porębie w przeszłości znajdowało się co najmniej kilka skoczni, natomiast zawody z 1925 roku rozegrano najpewniej na obiekcie zlokalizowanym obok Wodospadu Kamieńczyka z punktem konstrukcyjnym wynoszącym 32 metry. Skocznia powstała w 1924 roku z inicjatywy Franza Adolpha i była wówczas największą w całych Karkonoszach. Najdalej skakał na niej podczas olimpiady Austriak Adolf Putz, drugie miejsce zajął Ernts Langhammer z Czechosłowacji, a trzecie Niemiec Richard Reinwarth. Narodowość zawodników nie miała jednak znaczenia, bowiem wszyscy i tak startowali pod czerwonym sztandarem ruchu robotniczego. 

O ile pierwsza zimowa socjalistyczna olimpiada była ledwie namiastką wielkiej sportowej imprezy, o tyle drugą, którą zorganizowało austriackie Muerzuschlag, do którego robotnicze zmagania zawitały w 1931 roku, przeprowadzono już z wielką pompą. Sama miejscowość jest wyjątkowym ośrodkiem dla skoków narciarskich, bowiem według wszelkiego prawdopodobieństwa, tu właśnie rozegrano pierwszy konkurs w Europie Środkowej. Norweski pomocnik piekarza nazwiskiem Samson w 1893 roku wygrał tu zmagania na śnieżnej skoczni z odległością sześciu metrów. 

Na przełomie lat 20. i 30. Muerzuschalg był dynamicznie rozwijającym się kurortem narciarskim, od wielu lat cieszącym się dużą popularnością wśród turystów. Lokalni pionierzy dwóch desek, Toni Schruf i Max Kleinoscheg, początkiem XX wieku spopularyzowali technologię rodem ze skandynawskich ośrodków górskich - przebudowali tamtejsze chaty, dostosowując je do warunków zimowych, do wszystkich pensjonatów doprowadzono bieżącą wodę. Program imprezy w porównaniu do poprzedniej edycji został mocno rozbudowany. Oprócz konkurencji rozegranych sześć lat wcześniej znalazły się w nim również: narciarstwo alpejskie, hokej na lodzie, łyżwiarstwo szybkie, łyżwiarstwo figurowe oraz pokazowo taniec na lodzie, curling i strzelanie na lodzie.

Do Austrii przyjechało kilkuset sportowców i ponad 10 tysięcy kibiców. To dużo jak na miasteczko liczące sobie 8 tysięcy mieszkańców. Pomogła gościnność tubylców. Każda rodzina przyjmowała do siebie tylu gości, ilu zdołała pomieścić. Największym zainteresowaniem miały cieszyć się skoki narciarskie rozegrane na Ganzsteinschanze, która została przebudowana pod kątem imprezy mimo kończących się funduszy. - Robotnicy pracowali za gulasz na obiad i garść papierosów, ale byli zadowoleni z pracy - opowiadał Fritz Doleschal, prezes miejscowego klubu w rozmowie z Kronen Zeitung. Zmagania na skoczni wygrał Gustav Häusler z Niemiec przed Arvo Talsim z Finlandii i Czechosłowakiem niemieckiego pochodzenia Edwinem Guentherem.

Sześć lat później olimpiadę gościły Jańskie Łaźnie w Czechosłowacji, czyli organizator pierwszych Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym, rozegranych w 1925 roku. Tym razem na starcie stanęli reprezentanci Polski, po raz pierwszy pojawili się także Norwegowie, którzy, co nie może stanowić szczególnego zaskoczenia, całkowicie zdominowali zawody w narciarstwie klasycznym. W skokach narciarskich zwyciężył Trygve Martinsen przed Ingvarem Iversenem i Egilem Tokle. Kolejna edycja imprezy miała odbyć się w 1943 roku. Z powodu toczącej się wojny nie doszła do skutku. Po zakończeniu światowego konfliktu nie wrócono już do pomysłu jej rozgrywania.

Plakat pierwszej Olimpiady Robotniczej